Setsi sa babuelli ba ‘muso se thusang batho ba kojoana li mahetleng ka litaba tsa molao, se bile le ‘moka oa tlhopho bocha ea maano a sona, a reretsoeng ho pharalatsa tsebo sechabeng ka litšebeletso tse fanoang ke setsi sena.
Ha le bua ‘mokeng o bileng Maseru bekeng e fetileng, Letona la Molao le Toka Monghali Richard Ramoeletsi o bontšitse hore ‘muso oa Lesotho o ithokhubelitse haholo ho bona hore Mosotho e mong le mong o fumana litšebeletso tsa molao ntle ho tšitiso ea letho.
Monghali Ramoeletsi a thoholetsa setsi sena ka mohato ona oa ho ntlafatsa maano a sona hore sechaba se tsebe ka boteng ba sona le libakeng tse sa fihleleheng habobebe kahar’a naha.
“Phano e nepahetseng ea litšebeletso tsa molao ke tokelo ea mantlha ho Mosotho e mong le e mong, ‘me esale e le taba-tabelo ea ‘muso ho bona hore setsi sena se fana ka litšebeletso tsa molao tse boemong ba machaba ho batho ba kojoana li mahetleng le ba tlokotsing,” a rialo a bile a eketsa ka hore mohato oona o bohlokoa haholo hobane o tlil’o thusa hore toka e abeloe bohle kantle ho khethollo ea letho.
Monghali Ramoeletsi o boetse a thoholetsa Mokhatlo oa linaha tse kopaneng tsa Europe (EU) haholo ka ho lula o tšehelitse setsi sena ka lichelete le ka boeletsi litabeng tsa molao, ho bona hore sechaba sa Basotho se abeloa toka le ho fuoa boeletsi litabeng tsa molao ka mokhoa o khotsofatsang.
Ho feta mona, Mookameli oa setsi sena Advocate Mary ‘Nyane o hlalosiste hore Legal Aid ke setsi sa babuelli ba ‘muso se thehiloeng ka selemo sa 1978 ho thusa batho ba kojoana li mahetleng ka litaba tsa molao tse kenyeletsang ho fana ka boeletsi ba molao, ho thusana ka ho bopa tokamane ea litumellano, esita le tšebeletso tsa bobuelli makhotleng a molao ka litefiso tse tlaase.
Advocate ‘Nyane o boetse a supa hore setsi sena haesale se tsamaisoa ka maano a ho tloha ha se ne se thehoa le hoja mehla e ntse e fetoha, ‘me sena e bile qholotso e kholo ho bona ho anetsa thuto ka litšebeletso le boteng ba setsi sena kahar’a naha, haholo libakeng tse ka maloting.
“Qholotso e kholo e etsang hore setsi sena se tsejoe ke palo e fokolang haholo ea sechaba ke bosieo ba liofisi tsa sona literekeng, batho ba lokela ho tloha hole ka litjeo tse holimo tsa lipalangoang ho tla Maseru ho tla fumana litšebeletso, ‘me sena se etsa hore batho ba se be le thahasello kaha Lesotho e se ntse e le naha e aparetsoeng ke bofuma,” a hlalosa joana.
Ho sa le joalo, ea neng a eteletse pele tlhopho bocha ea maano ana ho tsoa Mokhatlong oa EU Monghali Chimwemwe Mangeni, o bontšitse hore Lesotho ke e ‘ngoe ea linaha tse ntseng li le leqemeng la kabo ea toka, kaha boholo ba batho bo sa atlehe ho lefa babuelli.
Monghali Mangeni a re maano ao ba tlileng ka oona ho atametsa litšebeletso tsa Legal Aid sechabeng a kenyeletsa ho fokotsa litefiso tse bang teng ha motho a fuoa litšebeletso.
A boela a supa hore Legal Aid e se e tla ba le nomoro ea mohala e letsetsoang mahala le leqephe la marang-rang, moo Basotho ba tla fumana lintlha tsohle esita le ho botsa moo ba sa utloisiseng.
A re ho ruta marena ka litaba tse amanang le molao le hona ho bohlokoa haholo kaha e le bona ba sebetsanang le likhohlano tse ba teng kahar`a metse.
“Ho ruta marena litaba tsa molao ka botebo ho ka fokotsa litjeo tsa ho ea makhotleng, hobane litaba tse ling li fetisetsoa makhotleng le haele tse ka rarolloang ke marena ka lebaka la ho hloka tsebo ka litaba tsa molao,” a toboketsa joana.
E mong oa litsebi tsa molao ho hlaha Mokhatlong oa European Union Monghali Wycliff Nyamaoo, o elelitse Legal Aid ho hokahana le mafapha ohle a teng kahar’a naha ho anetsa tsebo ka litaba tsa molao sechabeng.
A supa hore ha bohlabolli bo ka kenella haholo kahar`a lekala la Toka le Molao litlolo tsa molao li tla ea moriting.
“Hangata ha litlolo tsa molao li etsahala, molao o shebana feela le ho hlahlela litloli tsa molao ntloana- tšoana mahlatsipa le ba haufi le oona, ha hona letho le etsoang ho fumana hore na ba ikutloa joang, ‘me sena se etsa batho ba tlalang ka boiphetetso, hamorao ba fetohe litloli tsa molao le bona ka lebaka la ho se fumane tlhabollo kamor`a tlhekefetso,” a rialo.
A phethela ka hore bacha ke bona ba hlahellang ka bongata litlolong tsa molao, ‘me a ipiletsa ho ‘muso ho hlahisa mesebetsi sebakeng sa bacha ho ba qobisa litlolo tsa molao.
A re bacha ba lokela ho rutoa litaba tse amanang le molao, ‘me a eletsa lefapha lena ho sebelisa marangrang haholo ho fetisa litaba tsa bona, kaha e le sona sethala seo bacha ba se thahasellang ka bongata.
‘Moka o ne o tšehelitsoe ke Mokhatlo oa Linaha tse Kopaneng tsa Europe (European Union).